Zmiany w pochówkach od 2026 roku – co się zmieni dla każdego pochówku?

Rok 2026 przyniesie długo wyczekiwane zmiany w zakresie świadczeń związanych z pochówkami. Po raz pierwszy od 14 lat zostanie podniesiona kwota zasiłku pogrzebowego, co spotka się z zadowoleniem wielu rodzin. Jednakże to nie koniec nowości – zakres i procedury związane z wypłatą zasiłku ulegną istotnym modyfikacjom.

Aktualna wysokość zasiłku pogrzebowego i potrzeba zmian

Obecnie wysokość zasiłku pogrzebowego wynosi 4 000 zł. Kwota ta obowiązuje od 1 marca 2011 roku i przez ten czas nie była aktualizowana. W świetle stale rosnących cen usług pogrzebowych oraz inflacji, ta suma przestała być wystarczająca, co wielokrotnie było podnoszone przez środowiska branżowe i społeczne.

Zmiany zostały uregulowane w ustawie z dnia 9 maja 2025 roku dotyczącej nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz innych aktów prawnych (Dz.U. 2025 poz. 718). Przewidują one wprowadzenie nowego, adekwatnego do realiów zasiłku pogrzebowego oraz uproszczenie formalności związanych z jego przyznawaniem.

Podwyżka i mechanizm waloryzacji zasiłku pogrzebowego

Od 1 stycznia 2026 roku kwota zasiłku pogrzebowego wzrośnie do 7 000 zł. To bardzo znacząca podwyżka, która odpowiada obecnym kosztom organizacji pochówków. Dodatkowo ustawodawca wprowadza mechanizm waloryzacji zasiłku, który będzie aktualizowany corocznie 1 marca, jednak tylko jeśli inflacja za poprzedni rok przekroczy 5%.

W praktyce oznacza to, że dopóki wskaźnik inflacji nie przekroczy wyznaczonego progu, kwota zasiłku pozostanie na poziomie 7 000 zł, a zwiększenie świadczenia nie nastąpi automatycznie przy każdej zmianie inflacji.

Uproszczenie procedur przyznawania zasiłku

Istotną poprawą będzie również uproszczenie formalności związanych z przyznawaniem zasiłku pogrzebowego. Szczególnie dotyczy to sytuacji, gdy koszty pogrzebu ponosi jedna osoba – członek rodziny zmarłego. W takim przypadku ustalenie prawa do zasiłku oraz jego wysokości nie będzie wymagać wydania decyzji administracyjnej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Nowe przepisy mają na celu skrócenie oraz odformalizowanie procesu. W sytuacji, gdy zasiłek wymaga decyzji administracyjnej – na przykład gdy pogrzeb został sfinansowany przez kilka osób lub instytucji – ZUS ma obowiązek wydać decyzję w terminie nie dłuższym niż 14 dni od momentu, gdy zostaną wyjaśnione wszystkie okoliczności sprawy. Obecnie czas ten może wynosić nawet do 30 dni.

Dodatkowo pojawi się możliwość składania wniosków o zasiłek przez zakład pogrzebowy, upoważniony przez osobę zainteresowaną. Wypłata zostanie wtedy dokonana bezpośrednio na konto zakładu pogrzebowego, co ma usprawnić i przyspieszyć załatwianie formalności.

Nowe regulacje – dlaczego są ważne?

Wprowadzone zmiany to jedna z ważniejszych reform w polskim systemie świadczeń socjalnych ostatnich lat. Podniesienie kwoty zasiłku do realiów współczesnych kosztów, a także skrócenie i uproszczenie procedur, może znacznie ułatwić rodzinom w trudnych momentach skorzystanie z należnej pomocy finansowej.

„Nowelizacja ustawy przyniesie rodzinom realną ulgę finansową oraz usprawni wszelkie procedury związane z pochówkami” – komentują eksperci.