Zamiana głosów w siedmiu komisjach wyborczych – co ustaliła Prokuratura Generalna?

Prokurator zapoznał się z protokołami ponownego przeliczenia kart do głosowania z 10 obwodowych komisji wyborczych podczas prac w Sądzie Najwyższym. W aż siedmiu komisjach stwierdzono zamianę głosów, co początkowo skutkowało błędnym wynikiem wskazującym na wygraną Karola Nawrockiego. Jednakże ostateczne przeliczenie wykazało, że większą liczbę głosów zdobył jego konkurent, Rafał Trzaskowski. Informację o tym przekazała rzeczniczka Prokuratury Generalnej, prokurator Anna Adamiak.

Gdzie doszło do błędów przy liczeniu głosów?

Badanie komisji wyborczych objęło obwody zlokalizowane w kilkunastu miastach, takich jak Kraków, Tarnów, Katowice, Strzelce Opolskie, Mińsk Mazowiecki, Olesno, Grudziądz, Kamienna Góra, Wieniec-Brześć Kujawski czy Gdańsk.

Według prokuratorskiego komunikatu, w siedmiu komisjach dokonano zamiany głosów oddanych na kandydatów na prezydenta. Choć pierwotnie stwierdzono, że zwyciężył Karol Nawrocki, to faktycznie większą liczbę głosów otrzymał Rafał Trzaskowski. Wymienione komisje obejmują m.in. Kraków, Strzelce Opolskie, Mińsk Mazowiecki, Olesno, Grudziądz, Wieńce-Brześć Kujawski i Gdańsk.

Nieprawidłowości w dziewięciu spośród dziesięciu komisji

Na platformie społecznościowej X Prokuratura poinformowała, że nieprawidłowości dotyczą łącznie dziewięciu z dziesięciu komisji objętych kontrolą.

Rzeczniczka PG wyjaśniła również, że w obwodowej komisji wyborczej w Katowicach doszło do błędnego dopisania nieważnych głosów obu kandydatom. W przypadku komisji w Kamiennej Górze, ważne głosy na Rafała Trzaskowskiego znalazły się błędnie w pakiecie dedykowanym dla Karola Nawrockiego. Wynikiem tego błędu było nieprawidłowe wskazanie zwycięzcy w protokole komisji – tym razem opuszczono Rafała Trzaskowskiego, a uznano za zwycięzcę Karola Nawrockiego.

Postępowanie dotyczące nieprawidłowości w Kamiennej Górze

Prokuratura podkreśliła, że ujawnione uchybienia w komisji wyborczej w Kamiennej Górze będą podstawą do przeprowadzenia postępowania sprawdzającego przez odpowiednią jednostkę prokuratury, ze względu na możliwość popełnienia przestępstwa.

Potwierdzone wyniki w komisji w Tarnowie

Natomiast oględziny przeprowadzone w komisji w Tarnowie potwierdziły prawidłowość wyników głosowania, jakie zostały uchwycone w jej protokole.

Prokuratura i dalsze działania nadzorujące wybory

W kontekście pojawiających się nowych nieprawidłowości w procesie wyborczym, Prokurator Generalny zapowiedział dokładne wyjaśnienie wszystkich zgłaszanych wątpliwości. Jeżeli zaistnieje taka potrzeba, planowane jest m.in. ponowne przeliczenie kart wyborczych. W odpowiednich przypadkach będą wszczynane postępowania przygotowawcze, mające na celu dokładne ustalenie okoliczności i prawno-karne ocenienie sytuacji.

Problemy z wynikami wyborów – co mówią media?

Od kilku dni media informują o różnorodnych nieprawidłowościach podczas liczenia głosów w niektórych komisjach w trakcie drugiej tury wyborów prezydenckich. W reakcji na protesty wyborcze Sąd Najwyższy zdecydował o przeprowadzeniu oględzin kart do głosowania z 13 obwodowych komisji wyborczych, w tym z Krakowa, Mińska Mazowieckiego oraz dwóch komisji z Bielska-Białej.

Jak przebiega rozpatrywanie protestów wyborczych?

Sąd Najwyższy bada protesty wyborcze w składzie trzech sędziów, prowadząc postępowanie nieprocesowe. W razie potrzeby SN dopuszcza dodatkowe środki dowodowe – na przykład zeznania świadków czy oględziny kart do głosowania. Po rozpatrzeniu protestu, SN może pozostawić go bez rozpoznania z powodów formalnych lub wydać opinię o zasadności zgłoszonych zarzutów. W przypadku uznania protestu za zasadny, Sąd ocenia, czy nieprawidłowości miały wpływ na wynik wyborów.

Co po rozstrzygnięciu wszystkich protestów wyborczych?

Po zakończeniu postępowań protestacyjnych, na podstawie sprawozdania PKW, Sąd Najwyższy podejmie decyzję dotyczącą ważności wyboru prezydenta RP. Prawo nakłada na SN obowiązek wydania rozstrzygnięcia w ciągu 30 dni od ogłoszenia wyników wyborów, co oznacza, że ostateczna decyzja powinna zostać podjęta do 2 lipca.

Rzecznik SN, Aleksander Stępkowski, przekazał, że liczba protestów wyborczych może osiągnąć nawet 50 tysięcy.

Kto rozpatruje protesty i kwestionowany status Izby?

Zgodnie z przepisami wprowadzonymi w 2018 roku, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego jest właściwa do rozpatrywania protestów wyborczych i oceny ważności wyborów. Ta izba została powołana przez KRS po 2017 roku, jednak jej status prawny jest obecnie kwestionowany przez rząd oraz ekspertów, którzy wskazują na niekonstytucyjny charakter powołania sędziów tej izby. Przed 2018 rokiem kompetencje w tym zakresie posiadała Izba Pracy, Ubezpieczeń i Spraw Publicznych.

Adam Bodnar wskazuje na konieczność wyłączenia sędziów Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych od udziału w rozpatrywaniu protestów ze względu na brak niezawisłości i bezstronności, a tym samym niezgodność z Konstytucją RP. Z kolei rzecznika SN podkreśla, że jedyną prawnie umocowaną izbą do tych zadań pozostaje właśnie Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.

Źródło: PAP